Bệnh gà rù hay còn gọi là bệnh Newcastle, bệnh tân thành gà…. một căn bệnh cố tốc độ lây lan vô cùng nhanh chóng, nguy hiểm hơn nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, căn bệnh này có thể dẫn tới chết 100% ảnh hưởng cực kì nhiều tới kinh tế cũng như mang tới thiệt hại lớn cho bà con.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân chính của căn bệnh gà rù chính là do Virus Newcastle – virus chủng RNA nhóm Paramyxovirus gây nên. Điều vô cùng nguy hiểm là chủng virus này có thể xuất hiện và gây bệnh ở tất cả các loại gia cầm, mọi giống gà khác nhau. Ngoài ra căn bệnh gà rù còn có thể bùng phát ở bất cứ thời điểm nào trong năm, đặc biệt là vào mùa đông đây là thời điểm bệnh bùng phát mạnh nhất.
Đường lây bệnh gà rù – Newcastle
Là một trong những căn bệnh nguy hiểm mà bất cứ lứa tuổi nào trên gà cũng đều có nguy cơ bị mắc bệnh. Bệnh này thường lây lan thông qua virus xâm nhập vào cơ thể thông qua đường tiêu hoá, ngoài ra căn bệnh này cũng lây qua đường hô hấp qua niêm mạc hầu họng đi vào máu gây nhiễm trùng huyết. Các virus sau khi đi vào cơ thể sẽ tấn công vào các thành, mạch quản dẫn tới hiện tượng xuất huyết, hoại tử. Ngoài ra virus còn khiến vật mắc bệnh bị rối loạn tuần hoàn, ảnh hưởng nặng nề tới đường hô hấp, thần kinh trung ương -> bệnh thần kinh và khó thở trên gà.
Triệu chứng của bệnh Newcastle – Gà Rù
Bệnh newcastle – Gà Rù có khá nhiều triệu chứng dễ dàng nhận biết, người chăn nuôi có thể dựa vào những dấu hiệu dưới đây để chẩn đoán bệnh một cách chính xác nhất.
Thể tiêu hoá xuất hiện trên bệnh gà rù
Có thể xuất hiện bất thình lình ở gà bị bệnh
Đầu, mắt mũi có hiện tượng phù
Chảy nước mắt, nước mũi
Khát nước, khó thở dẫn tới bị liệt thậm chí chết sau 4-8 ngày
Gà mắc chứng rù đi phân xanh, vẩy máu
Thể hô hấp, thần kinh xuất hiện trên bệnh gà rù
Ở thế này thường xuất hiện đột ngột trên bệnh gà rù
Gà khó thở, bỏ ăn, giảm đẻ
Sau 1 – 2 ngày sẽ dẫn tới triệu chứng thần kinh với tỉ lệ gà to 50% và gà con 90%
Thể Hinchner B1
Thể này không gây bệnh trên gà lớn
Gà con thường bị bệnh nặng trên thể hô hấp
Các thể bệnh gà rù – Newcastle
Bệnh gà rù được đánh giá là căn bệnh có diễn biến vô cùng phức tạp, theo như nghiên cứu của các nhà khoa học hiện tại có tới 5 thể bệnh với nhiều đặc điểm khác nhau.
Thể Doyle – Virus Newcastle tác động tới đường ruột
Dạng cấp tính, tỷ lệ chết tới 100%
Biểu hiện: Gà sưng phù đầu, chảy nước mắt, nước mũi
Gà xuất hiện cơn co giật, liệt chân không đi lại được
Gà bị tiêu chảy, phân xanh, có thể nhiều trường hợp còn đi ngoài ra máu
Thể Beach – Virus newcastle tác động tới hệ thần kinh
Dạng cấp tính gây tỷ lệ chết lên tới 100% bất kể mọi lứa tuổi Biểu hiện: Gà lên cơn co giật, ảnh hưởng thần kinh dẫn tới đứng không vững Bệnh ở dạng cấp tính, gây tỷ lệ tử vong cao lên đến 100%
Thể Hitchner – Virus NewCastle tác động tới hô hấp
Bệnh nhiễm ở mức độ nhẹ chỉ ảnh hưởng tới quá trình hô hấp của gà ngoài ra tỉ lệ chết của dạng này cũng cực thấp.
Thể Baudette – Virus Newcastle trên gà nhỏ
Với dạng này thì chỉ xuất hiện trên gà nhỏ với biểu hiện co giật, đứng không vững, dạng này cũng không quá nguy hiểm khi tỉ lệ chết thường thấp hơn so với các thể khác
Thể đường ruột không có triệu chứng
Đối với thể này thì không có biểu hiện bệnh rõ ràng, các loại virus nhóm lentogen gây bệnh được sử dụng để điều chế ra các loại vaccine điều trị bệnh
Biểu hiện của bệnh gà rù NewCastle
Bệnh gà rù Newcastle có thời gian ủ bệnh từ 3- 5 ngày tuy nhiên nhiều trường hợp đặc thù thời gian ủ bệnh chỉ khoảng 2 ngày nhưng đôi khi cũng có những trường hợp kéo dài lên tới hơn 1 tuần. Tuy nhiên tất cả các dạng để được tiến triển theo 3 thể chính,
Thể quá cấp tính
Ờ thế này gà có hiện tượng ủ rũ, xù lông, đây là giai đoạn vô cùng nguy hiểm với tỉ lệ chết lên tới 100% chỉ sau vài giờ nhiễm bệnh. Đặc biệt hơn cả thể này có tốc độ lây lan vô cùng nhanh, với biểu hiện:
Ho, thở gấp, phân đẫm máu, đầu nghẹo sang 1 bên
Đầu sưng, mào tím tái
Gà có biểu hiện của bệnh thần kinh, đứng không vững, mổ không trúng thức ăn
Vỏ trứng mềm, giảm đẻ
Bệnh tích xuất hiện tập trung nhiều ở đường tiêu hoá
Xuất huyết dọc ống tiêu hoá
Teo trứng, buồng trứng xung huyết
Não xuất huyết và sốt cao tới 42.5 – 43 độ
Thể cấp tính
Đối với thể cấp tính thì dịch bùng phát đột ngột, dẫn tới tốc độ lây lan nhan. Gà mắc thể này thường giảm ăn, chất lượng trứng giảm mạnh. Gà xuất hiện nhiều biểu hiện như thần kinh, co giật, không mổ trúng thức ăn, sốt cao tới 42.5 – 43 độ và tỷ lệ chết cũng lên tới 100%
Thể mạn tính
Thể mãn tính thường xuất hiện ở cuối ở dịch, gà bị mắc bệnh thể này thường bị tổn thương thể não, có những hành vi bất thường về thần kinh, thường chết do đói vì không mổ trúng thức ăn. Gà mắc bệnh này giảm mạnh tỉ lệ đẻ bệnh có thể kéo dài lên tới vài ngày thậm chí là vài tuần.
Bệnh tích của gà bị mắc bệnh niu cát xơn
Bệnh tích của gà mắc bệnh niu cát xơn cũng khá điển hình:
Đối với gà mắc bệnh Newcastle ở thể quá cấp tính, bệnh tích không rõ ràng, chỉ thấy những xuất huyết ở ngoại tâm mạc, niêm mạc được hô hấp
Ở thể cấp tính xác chết của gà gầy, mào, yếm tím bầm
Xoang mũi và miệng chứa nhiều dịch nhớt
Niêm mạc dạ dày xuất huyết tại đỉnh, nhiều trường hợp bệnh nặng hiện tượng xuất huyết thành dải ở trên và dưới của dạ dày tuyến.
Dạ dày cơ dưới lớp sừng Keratin xuất huyết
Gan có điểm hoại tử vàng nhạt
Dịch hoàn, buồng trứng xuất huyết thành từng vệt
Não viêm xuất huyết.
Cách phòng bệnh gà rù – NewCastle
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, để tránh tình trạng gặp phải những vấn đề ngoài ý muốn trong chăn nuôi bà con cần:
Vệ sinh trang trại
Cần vệ sinh trang trại sạch sẽ, thường xuyên, sử dụng các loại thuốc sát trùng trang trại chuyên dụng
⇒ Tham khảo: Sản phẩm thuốc sát trùng
Thường xuyên cọ máng ăn, máng chứa nước cho gà
Theo dõi và cách ly gà 10 ngày theo dõi trước khi thả vào chuồng.
Trộn chất độn chuồng bằng men vi sinh để giảm khí độc thải ra trong quá trình phân huỷ gà ức chế mầm bệnh
Phòng bệnh bằng vaccine Newcastle
Trong thời điểm hiện tại có rất nhiều loại vaccine cho gà, tất cả đều được đánh giá cao về hiệu quả. Ngoài lựa chọn các loại vaccine phù hợp người chăn nuôi nên thực hiện từ sớm, thời điểm phù hợp nhất là từ 5-10 ngày tuổi ( đây là thời điểm mà khả năng đề kháng của gà con đang giảm) tiếp theo bạn nên tiêm nhắc lại từ 10 -14 ngày.
Sử dụng các loại thuốc bổ cho gà
Sức đề kháng là yếu tố vô cùng quan trọng do đó trong quá trình chăn nuôi, để giảm thiểu đi thiệt hại của các yếu tố stress giúp gà lớn nhanh, bạn nên bổ xung các loại vitamin đặc biệt như: Lesthionin, điện giải B, Complex,..